Elektrik enerjisindeki kesintiler, dalgalanmalar ve ani voltaj değişimleri, elektronik cihazlar için büyük risk oluşturur. Özellikle kritik sistemlerin çalıştığı ortamlarda bu risk, veri kaybına, iş durmalarına ve ciddi donanım arızalarına yol açabilir. Bu tür olumsuzlukların önüne geçebilmek için kullanılan en güvenilir çözümlerden biri online UPS sistemleridir.
Online UPS Nedir?
Online UPS (Uninterruptible Power Supply), yani çevrimiçi kesintisiz güç kaynağı, elektrik akımını sürekli olarak kontrol eden ve düzenleyen bir sistemdir. Diğer UPS türlerinden farklı olarak, online UPS cihazı hem şebeke elektriği varken hem de elektrik kesildiğinde devrededir. Bu özellik, voltajda oluşabilecek ani değişikliklere karşı cihazları %100 koruma altına alır. Online UPS, elektrik enerjisini önce doğrultarak (AC’den DC’ye çevirerek) bataryaya aktarır, ardından yeniden alternatif akıma (AC) çevirerek bağlı cihazlara iletir. Bu çift dönüşüm (double conversion) yöntemi, en kararlı ve temiz elektrik akışını sağlar.
Online UPS Nasıl Çalışır?
Online UPS sistemlerinde şu üç aşamalı yapı bulunur:
AC-DC Dönüşüm: Şebekeden gelen AC (alternatif akım) elektrik, önce DC (doğru akım) enerjisine çevrilir ve aküye aktarılır.
Akü Desteği: DC enerji, akülerde depolanır ve sürekli hazır durumda bekletilir.
DC-AC Dönüşüm: Aküdeki DC enerji, inverter aracılığıyla yeniden AC’ye çevrilerek çıkış cihazlarına aktarılır.
Bu sistem sayesinde, şebeke enerjisinde herhangi bir dalgalanma veya kesinti olsa bile, çıkış tarafındaki enerji kalitesi etkilenmeden devam eder.
Online UPS ile Diğer UPS Sistemleri Arasındaki Fark
UPS sistemleri üç ana gruba ayrılır:
Offline UPS (Standby): Sadece elektrik kesildiğinde devreye girer. Temel koruma sağlar.
Line-Interactive UPS: Voltaj dalgalanmalarına karşı sınırlı düzeyde düzenleme yapar.
Online UPS: Elektriği sürekli filtreler, voltaj dengesizliği ve kesintilere karşı %100 koruma sunar.
Online UPS, bu üçlü arasında en gelişmiş ve güvenilir sistemdir. Bu nedenle veri merkezleri, hastaneler, üretim tesisleri gibi kritik alanlarda tercih edilir.
Online UPS Kullanım Alanları
Online UPS sistemleri, enerji kesintisinin tolere edilemeyeceği her alanda tercih edilir. Başlıca kullanım alanları şunlardır:
Veri Merkezleri ve Sunucu Odaları: Sunucuların ani kapanmalarla veri kaybı yaşamaması için.
Hastaneler: Tıbbi cihazların sürekli çalışması hayati önem taşır.
Finans Kuruluşları: Bankacılık sistemlerinin kesintisiz çalışması gerekir.
Telekomünikasyon: İletişim altyapılarının duraksamaması için UPS desteği zorunludur.
Üretim Tesisleri: Otomasyon sistemleri ve makinelerin korunması için.
Eğitim Kurumları: Bilgisayar laboratuvarları ve akıllı sınıf sistemleri için.
Online UPS Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli?
Online UPS cihazı satın alırken şu faktörlere dikkat etmek gerekir:
🔋 Güç Kapasitesi:
UPS kapasitesi, VA (volt-amper) veya kVA (kilovolt-amper) cinsinden belirtilir. Bağlı cihazların toplam yüküne göre uygun bir kapasite seçilmelidir.
⏱ Yedekleme Süresi:
Elektrik kesintilerinde UPS’in cihazlara kaç dakika destek sağlayacağı, akü kapasitesine göre belirlenir. Kritik sistemler için uzun yedekleme süresi tercih edilmelidir.
🧠 Gelişmiş Özellikler:
LCD ekran, uzaktan izleme, otomatik kapanma, batarya durumu izleme gibi gelişmiş fonksiyonlar sistem yönetimini kolaylaştırır.
🔌 Giriş/Çıkış Bağlantıları:
UPS’in desteklediği priz sayısı, çıkış tipi ve iletişim portları (USB, Ethernet) önemlidir.
2025 Online UPS Fiyatları
Online UPS fiyatları, güç kapasitesi, marka, özellik ve yedekleme süresine göre değişir. 2025 yılı itibarıyla ortalama fiyatlar şu şekildedir:
1kVA – 3kVA arası modeller: 8.000 TL – 25.000 TL
3kVA – 10kVA arası modeller: 25.000 TL – 70.000 TL
10kVA ve üzeri sistemler: 80.000 TL’den başlayarak yüz binlerce TL’ye kadar çıkabilir.
APC, Inform, Eaton, Riello, Schneider Electric gibi markalar, sektörde yaygın olarak tercih edilmektedir.
Online UPS ile Kesintisiz ve Güvenli Enerji
Elektrik enerjisindeki kesintiler sadece üretim durmasına değil, aynı zamanda ciddi veri kayıplarına da yol açabilir. Bu nedenle online UPS, özellikle yüksek güvenlik ve istikrar gerektiren sistemlerde vazgeçilmez bir çözümdür. Eğer sisteminizin sürekli çalışması gerekiyorsa ve elektrik kalitesi sizin için kritikse, online UPS tercih etmek en doğru adım olacaktır.